Chánh Sách Kennedy


Biên khäo và Nh§n иnh
Jen W. Nguy­n

Sau khi M£t Tr§n Dân Tµc Giäi Phóng Mi«n Nam (MTDTGPMN) ðßþc chánh phü Hà Nµi chánh thÑc cho ra ð¶i vào cu¯i nåm 1960, tình hình chính tr¸ · mi«n Nam Vi®t Nam trong nåm 1961 lÕi càng thêm sôi ðµng. Nhi«u viên chÑc Vi®t Nam Cµng Hòa (VNCH) b¸ Vi®t Cµng (VC) b¡t cóc và thü tiêu. Nhæng ð°n bót lë loi cách xa ðô th¸ hay b¸ Vi®t Cµng (VC) qu¤y phá. Cµng quân tuy không dám trñc di®n ðánh nhau v¾i Quân еi VNCH, nhßng các vi®c t¤n công lë të do chúng gây nên ðã tÕo ðßþc mµt tiªng vang nho nhö trong lòng v¸ t±ng th¯ng trë tu±i cüa Hoa KÏ: Ông John F. Kennedy. Tháng 11 nåm 1960, Thßþng Ngh¸ Sî John F. Kennedy cüa Ðäng Dân Chü ð¡c cØ T±ng Th¯ng, và tháng 1 nåm 1961, ông tuyên th® và tr· thành v¸ t±ng th¯ng thÑ 35 cüa Hoa KÏ.

Khi th¤y Vi®t Cµng gia tång các chiªn d¸ch khüng b¯ · mi«n Nam Vi®t Nam, nhi«u gi¾i chÑc quân sñ Hoa KÏ ðã có ý nghî ðßa lñc lßþng bµ chiªn Hoa KÏ sang Nam Vi®t Nam ð¬ giúp ±n ð¸nh tình hình. Яi v¾i ng߶i MÛ, vi®c ngån ch§n sñ lan tràn cüa làn sóng Cµng Sän · Á Châu là mµt vi®c r¤t quan tr÷ng. H°i cu¯i th§p niên 1950, Nam Tri«u Tiên ðã may m¡n ðßþc cÑu thoát khöi nÕn Cµng Sän. Nay lÕi ðªn Nam Vi®t Nam, mµt ði¬m nóng trên thª gi¾i mà các nß¾c Cµng Sän nhß Nga, Tàu, và B¡c Vi®t, ð«u có ý mu¯n chiªm l¤y ð¬ thñc hi®n mßu ð° nhuµm ðö Ðông Dß½ng.

Có nhi«u dß lu§n cho r¢ng T±ng Th¯ng Kennedy r¤t mu¯n ðßa quân vào Vi®t Nam ð¬ giúp ðÞ chánh phü Vi®t Nam Cµng Hòa ch¯ng lÕi m¯i h÷a xâm lång do Cµng Sän tÕo nên t× mi«n B¡c. Dß lu§n này chï ðúng phân nØa. Th§t sñ thì T±ng Th¯ng Kennedy r¤t mu¯n giúp Vi®t Nam Cµng Hòa, nhßng ông không có ý mu¯n ðßa mµt lñc lßþng quân sñ kh±ng l° cüa Hoa KÏ vào Vi®t Nam ð¬ chiªn ð¤u. Lý do r¤t ð½n giän: T±ng Th¯ng Kennedy cûng biªt lo xa và sþ Hoa KÏ s¨ b¸ lún sâu vào vûng l¥y chính tr¸ tÕi Vi®t Nam.

Tháng 4 nåm 1961, T±ng Th¯ng Kennedy thành l§p c½ quan ð£c bi®t "Interagency Task Force" (ITF). Nhi®m vø cüa c½ quan này là th¦m ð¸nh tình hình chính tr¸ tÕi Vi®t Nam, và s¨ trñc tiªp ð« ngh¸ v¾i T±ng Th¯ng v« nhæng gì c¥n phäi làm ð¬ giúp ðÞ mi«n Nam thoát khöi làn sóng ðö. Trong bän phúc trình ð¥u tiên, c½ quan ITF ð« ngh¸ r¢ng "nên ðßa mµt s¯ ít quân MÛ sang Vi®t Nam" ð¬ giúp chánh phü VNCH ch¯ng lÕi quân phiªn Cµng. T±ng Th¯ng Kennedy bác bö ð« ngh¸ này. Tuy nhiên, ông cûng ðã tham khäo ý kiªn cüa các v¸ tß¾ng lãnh trong Bµ Tham Mßu Liên Quân (BTMLQ - Join Chiefs of Staff). LÕ lùng thay, l¶i ð« ngh¸ cüa BTMLQ cûng gi¯ng ph¥n nào nhß l¶i ð« ngh¸ cüa c½ quan ITF trß¾c ðây: "Nªu chánh sách cüa Hoa KÏ là mu¯n bäo v® Ðông Nam Á, thì c¥n phäi nên gØi quân MÛ sang Vi®t Nam" (Phillip Davison: Vietnam at War, tr.292). Tuy nhiên, T±ng Th¯ng Kennedy cûng chßa có mµt quyªt ð¸nh g¤p rút gì v« vi®c này. Ông mu¯n có thêm nhi«u th¶i gian h½n ð¬ suy nghî.

Tháng 5, Phó T±ng Th¯ng Hoa KÏ, ông Lyndon B. Johnson sang Vi®t Nam ð¬ viªng thåm và th¦m ð¸nh tình hình. Trong mµt bu±i h÷p ngày 12 tháng 5, ông Johnson có höi T±ng Th¯ng Di®m r¢ng VNCH có mu¯n nh§n sñ giúp ðÞ cüa Hoa KÏ b¢ng cách cho phép Hoa KÏ ð± quân vào Vi®t Nam hay không. T±ng Th¯ng Di®m thÆng th¡n trä l¶i ông ch¤p nh§n quân bµ chiªn Hoa KÏ trên lãnh th± Vi®t Nam, nhßng chï trong tr߶ng hþp duy nh¤t là nªu quân Cµng Sän B¡c Vi®t (CSBV) m· cuµc xâm lång ðÕi quy mô vào lãnh th± cüa VNCH mà thôi. Nhßng ngoài tr߶ng hþp ðó ra, ông Di®m chÆng bao gi¶ mu¯n ng߶i MÛ mang quân vào Vi®t Nam ð¬ chiªn ð¤u cä (Phillip Davison: Vietnam at War, tr.293).

Theo tài li®u cüa Trung Tß¾ng Phillip Davison, cä hai v¸ T±ng Th¯ng ðß½ng th¶i John F. Kennedy và Ngô Ðình Di®m ð«u có chung mµt chánh sách là không mu¯n binh sî Hoa KÏ chiªn ð¤u tÕi Vi®t Nam. T±ng Th¯ng Kennedy sþ Hoa KÏ s¨ càng ngày càng lún sâu vào cuµc chiªn, và t±n th¤t sanh mÕng lính MÛ s¨ càng ngày càng gia tång. T±ng Th¯ng Di®m thì lÕi nghî khác. Ông chï mu¯n dành cho nß¾c Vi®t Nam Cµng Hòa có ðßþc mµt n«n móng ðµc l§p v¾i chü quy«n riêng tß. K¬ cä chü quy«n trách nhi®m trong cuµc chiªn ch¯ng Cµng. Nói mµt cách khác, T±ng Th¯ng Di®m nghî r¢ng vi®c ðánh lÕi quân CSBV ð¬ bäo v® mi«n Nam Vi®t Nam s¨ phäi là trách nhi®m cüa m÷i ng߶i công dân VNCH, chÑ không phäi là trách nhi®m cüa nhæng binh sî cüa b¤t cÑ mµt ð® tam qu¯c gia nào khác.

Nåm 1961 là mµt nåm v¾i nhi«u chuy®n "Ðông Dß½ng nhÑc ð¥u" cho T±ng Th¯ng Kennedy. Ông ði t× lßÞng lñ ðªn phân vân, chÆng biªt làm thª nào ð¬ ð¬ giúp chánh phü VNCH ch¯ng lÕi quân Cµng Sän mµt cách hæu hi®u mà khöi phäi gØi quân MÛ sang Vi®t Nam. Tháng 10 nåm ðó, T±ng Th¯ng Kennedy cØ mµt phái ðoàn ngoÕi giao sang Vi®t Nam. Dçn ð¥u phái ðoàn là ông Maxwell Taylor, mµt v¸ tß¾ng trong quân ðµi, và cûng là viên c¯ v¤n quân sñ thân tín cüa T±ng Th¯ng Kennedy.

Sau khi quan sát tình hình chính tr¸ tÕi ðây, ông Taylor ðã viªt mµt bän phúc trình gØi ðªn T±ng Th¯ng Kennedy. Trong bän phúc trình, ông cho biªt tình hình chiªn sñ tÕi Vi®t Nam hi®n ðang tuµt d¥n vào giai ðoÕn b¤p bên nguy hi¬m. Ông viªt, "Vi®c mang quân MÛ vào Vi®t Nam là mµt vi®c làm có nhi«u lþi h½n hÕi. Tôi nghî r¢ng chánh sách cÑu giúp Nam Vi®t Nam cüa chúng ta s¨ th¤t bÕi nªu không có sñ tham gia cüa quân ðµi Hoa KÏ" (Phillip Davison: Vietnam at War, tr.296). Và ông cûng ðã xin T±ng Th¯ng cung c¤p các loÕi trñc thång v§n täi CH-21 Shawnee cho quân ðµi Nam Vi®t Nam ð¬ giúp ðÞ thêm phß½ng ti®n thuyên chuy¬n binh sî ngoài chiªn tr߶ng.

Bän phúc trình cüa Tß¾ng Maxwell Taylor ðã không giúp gì ðßþc cho T±ng Th¯ng Kennedy trong vi®c quyªt ð¸nh "gØi hay không gØi" quân MÛ sang Vi®t Nam. Tuy nhiên, l¶i ð« ngh¸ vi®n trþ các trñc thång CH-21 thì không g£p tr· ngÕi nào cä. Vi®c này ðã ðßþc T±ng Th¯ng ch¤p thu§n ngay. Яi v¾i T±ng Th¯ng Kennedy thì vi®c gØi lính MÛ sang Vi®t Nam ð¬ chiªn ð¤u là mµt vi®c không nên làm. Nhßng ð¬ cÑu vãn tình hình, ông ðã ch¤p thu§n vi®c duy trì chánh sách "vi®n trþ nhö gi÷t" các vû khí và c¯ v¤n quân sñ cho Nam Vi®t Nam. Vào ngày 11.12.1961, chiªc tàu v§n täi cüa MÛ mang tên "USS Core" c§p bªn Saigon mang theo mµt ph¥n nào chánh sách vi®n trþ cüa T±ng Th¯ng Kennedy. Ðó là 33 chiªc trñc thång CH-21, mµt vài phi c½ T-28, và 400 nhân viên kÛ thu§t.


Nhæng Sñ Ki®n Quan Tr÷ng Trong Nåm
20 tháng 1 Ông John F. Kennedy tuyên th® nh§m chÑc T±ng Th¯ng Hoa KÏ.
1 tháng 4 Khoäng 400 ng߶i t¤n công mµt ngôi làng · tïnh Kiªn Phong. Các binh sî Nam Vi®t Nam ðã kháng cñ mãnh li®t và ð¦y lui cuµc t¤n công này. Hai ngày sau ðó, trong mµt tr§n ðánh tÕi Bªn Cát g¥n Saigon, quân chánh phü tiêu di®t 100 VC (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.50).
4 tháng 5 Trong mµt cuµc h÷p báo, Bµ Trß·ng NgoÕi Giao là ông Dean Rusk cho biªt lñc lßþng chü lñc VC tÕi mi«n Nam ðã gia tång lên ðªn 12,000 ng߶i, và có h½n 3,000 ng߶i ðã b¸ h÷ b¡c cóc ho£c giªt hÕi. Ông tuyên b¯ thêm Hoa KÏ s¨ c¯ g¡ng giÑp ðÞ chánh phü Nam Vi®t Nam (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.51).
12 tháng 5 Phó T±ng Th¯ng Lyndon Johnson viªng thåm Nam Vi®t Nam. Sau khi h÷p m£t v¾i T±ng Th¯ng Ngô Ðình Di®m, ông ðã khen ngþi và nói r¢ng v¸ nguyên thü cüa nß¾c VNCH là mµt "Churchill cüa Á Châu". Ông Johnson có nh¡c ðªn ð« ngh¸ ðßa quân bµ chiªn MÛ vào Vi®t Nam. Nhßng T±ng Th¯ng Di®m ðã t× ch¯i. Ông nói r¢ng Nam Vi®t Nam c¥n ðªn sñ giúp ðÞ cüa quân ðµi MÛ chï khi nào B¡c Vi®t m· mµt cuµc xâm lång ðÕi quy mô (open invasion) mà thôi. Ngoài ra, ông Di®m không mu¯n lính MÛ sang Vi®t Nam chiªn ð¤u (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.51).
28 tháng 6 Trong mµt cuµc hành quân vào m§t khu Tô HÕp, Quân еi Vi®t Nam Cµng Hòa (VNCH) ðã giao chiªn v¾i khoäng 1,500 VC, hÕ 200 tên, trong ðó có mµt Thßþng Tá (Vû Ðình HoÕt: Vi®t Nam Tôn Giáo Chính Tr¸ Quan, tr.760).
16 tháng 7 Sau 6 tiªng ð°ng h° giao chiªn tÕi xã MÛ Quý, tïnh Kiªn Phong, mµt ti¬u ðoàn Nhäy Dù ðánh tan Ti¬u Ðoàn 502 VC, hÕ 182 VC, b¡t s¯ng 9, t¸ch thâu 80 súng ðü loÕi (Vû Ðình HoÕt: Vi®t Nam Tôn Giáo Chính Tr¸ Quan, tr.761).
18 tháng 9 Ba (3) ti¬u ðoàn VC khoäng 1,000 ng߶i t¤n công th¸ xã Phß¾c Bình (thuµc tïnh Phß¾c Long) cách Saigon 90 km. Lßþc lßþng phòng thü th¸ xã chï g°m 50 binh sî Dân V® nên không ch¯ng ðÞ n±i (William Rust: Kennedy in Vietnam, p.37). Thiªu Tá Tïnh Trß·ng Nguy­n Minh Mçn, Phó Tïnh Trß·ng Nguy­n Thành Tiªt, cùng mµt s¯ nhân viên hành chánh b¸ sát hÕi (Vû Ðình HoÕt: Vi®t Nam Tôn Giáo Chính Tr¸ Quan, tr.761). Ngày hôm sau, Quân еi Cµng Hòa tái chiªm tïnh lÜ, hÕ 100 VC. Trong 2 ngày giao tranh, bên chánh phü có có 75 binh sî và th߶ng dân tØ thß½ng (Ray Bonds: The Vietnam War, tr.64).
12 tháng 5 Phó T±ng Th¯ng Lyndon B. Johnson sang Vi®t Nam thåm viªng và th¦m ð¸nh tình hình chính tr¸. Ông Johnson höi T±ng Th¯ng Di®m có mu¯n nh§n sñ giúp ðÞ cüa Hoa KÏ qua vi®c ðßa quân vào Vi®t Nam không. Ông Di®m trä l¶i r¢ng nªu Cµng Sän B¡c Vi®t công khai m· mµt cuµc xâm lång ðÕi quy mô, thì ông Di®m m¾i ch¤p nh§n sñ giúp ðÞ cüa Hoa KÏ qua vi®c ðßa quân bµ chiªn vào Vi®t Nam. Ngoài tr߶ng hþp này, ông Di®m không ch¤p nh§n vi®c Hoa KÏ mang quân sang Vi®t Nam. (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.51).
18-24 tháng 10 Tß¾ng Maxwell Taylor viªng thåm Vi®t Nam. Trong chuyªn công du này ông ð« ngh¸ gØi t× 6 ðªn 8,000 quân MÛ sang Nam Vi®t Nam. T±ng Th¯ng Di®m t× ch¯i. Ông chï xin Hoa KÏ vi®n trþ các phi c½, trñc thång, chiªn ðïnh, và xe v§n täi quân ðµi (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.53).
11 tháng 12 Chiªc tàu v§n täi USS Core c§p bªn Saigon, mang theo mµt s¯ trñc thång CH-21, phi c½ T-28, cùng khoäng 400 c¯ v¤n quân sñ do Hoa KÏ vi®n trþ cho Nam Vi®t Nam.
22 tháng 12 Mµt ðoàn công-voa cüa Hoa KÏ b¸ VC phøc kích g¥n xã ÐÑc Hòa cách Saigon 20 km. Binh Nh¤t Bµ Binh James Thomas Davis ði vào l¸ch sØ. Anh là ng߶i lính MÛ ð¥u tiên tØ tr§n trong cuµc chiªn cüa Hoa KÏ tÕi Vi®t Nam (George Esper: The Eyewitness History of the Vietnam War 1961-1975, tr.3).
---
Liên еi Ng߶i Nhái cüa Häi Quân VNCH l¥n ð¥u tiên ðßþc thành l§p (Ði®p MÛ Linh: Häi Quân Vi®t Nam Cµng Hòa Ra Kh½i, tr.13).
---
Quân CSBV b¡t ð¥u xu¤t hi®n · nhi«u n½i tÕi chiªn tr߶ng mi«n Nam. Vào cu¯i nåm này, lñc lßþng Cµng Sän · mi«n Nam Vi®t Nam ðã l¾n mÕnh lên ðªn quân s¯ 25,000 ng߶i.
---
Trong nåm 1961, có h½n 1,400 gi¾i chÑc chánh quy«n cüa mi«n Nam Vi®t Nam ðã b¸ Vi®t Cµng ám sát ho£c thü tiêu (Phillip Davison: Vietnam at War, p.292).