Chánh Sách Kennedy


Biên khäo và NhÆn ñÎnh
Jen W. NguyÍn

Sau khi M¥t TrÆn Dân T¶c Giäi Phóng MiŠn Nam (MTDTGPMN) ÇÜ®c chánh phû Hà N¶i chánh thÙc cho ra Ç©i vào cuÓi næm 1960, tình hình chính trÎ ª miŠn Nam ViŒt Nam trong næm 1961 låi càng thêm sôi Ƕng. NhiŠu viên chÙc ViŒt Nam C¶ng Hòa (VNCH) bÎ ViŒt C¶ng (VC) b¡t cóc và thû tiêu. Nh»ng ÇÒn bót lÈ loi cách xa Çô thÎ hay bÎ ViŒt C¶ng (VC) quÃy phá. C¶ng quân tuy không dám tr¿c diŒn Çánh nhau v§i Quân ñ¶i VNCH, nhÜng các viŒc tÃn công lÈ tÈ do chúng gây nên Çã tåo ÇÜ®c m¶t ti‰ng vang nho nhÕ trong lòng vÎ t°ng thÓng trÈ tu°i cûa Hoa Kÿ: Ông John F. Kennedy. Tháng 11 næm 1960, ThÜ®ng NghÎ Sï John F. Kennedy cûa ñäng Dân Chû Ç¡c cº T°ng ThÓng, và tháng 1 næm 1961, ông tuyên thŒ và trª thành vÎ t°ng thÓng thÙ 35 cûa Hoa Kÿ.

Khi thÃy ViŒt C¶ng gia tæng các chi‰n dÎch khûng bÓ ª miŠn Nam ViŒt Nam, nhiŠu gi§i chÙc quân s¿ Hoa Kÿ Çã có š nghï ÇÜa l¿c lÜ®ng b¶ chi‰n Hoa Kÿ sang Nam ViŒt Nam Ç‹ giúp °n ÇÎnh tình hình. ñÓi v§i ngÜ©i MÏ, viŒc ngæn chÆn s¿ lan tràn cûa làn sóng C¶ng Sän ª Á Châu là m¶t viŒc rÃt quan tr†ng. HÒi cuÓi thÆp niên 1950, Nam TriŠu Tiên Çã may m¡n ÇÜ®c cÙu thoát khÕi nån C¶ng Sän. Nay låi ljn Nam ViŒt Nam, m¶t Çi‹m nóng trên th‰ gi§i mà các nܧc C¶ng Sän nhÜ Nga, Tàu, và B¡c ViŒt, ÇŠu có š muÓn chi‰m lÃy Ç‹ th¿c hiŒn mÜu ÇÒ nhu¶m ÇÕ ñông DÜÖng.

Có nhiŠu dÜ luÆn cho r¢ng T°ng ThÓng Kennedy rÃt muÓn ÇÜa quân vào ViŒt Nam Ç‹ giúp Ç« chánh phû ViŒt Nam C¶ng Hòa chÓng låi mÓi h†a xâm læng do C¶ng Sän tåo nên tØ miŠn B¡c. DÜ luÆn này chÌ Çúng phân nºa. ThÆt s¿ thì T°ng ThÓng Kennedy rÃt muÓn giúp ViŒt Nam C¶ng Hòa, nhÜng ông không có š muÓn ÇÜa m¶t l¿c lÜ®ng quân s¿ kh°ng lÒ cûa Hoa Kÿ vào ViŒt Nam Ç‹ chi‰n ÇÃu. Lš do rÃt ÇÖn giän: T°ng ThÓng Kennedy cÛng bi‰t lo xa và s® Hoa Kÿ së bÎ lún sâu vào vÛng lÀy chính trÎ tåi ViŒt Nam.

Tháng 4 næm 1961, T°ng ThÓng Kennedy thành lÆp cÖ quan Ç¥c biŒt "Interagency Task Force" (ITF). NhiŒm vø cûa cÖ quan này là thÄm ÇÎnh tình hình chính trÎ tåi ViŒt Nam, và së tr¿c ti‰p ÇŠ nghÎ v§i T°ng ThÓng vŠ nh»ng gì cÀn phäi làm Ç‹ giúp Ç« miŠn Nam thoát khÕi làn sóng ÇÕ. Trong bän phúc trình ÇÀu tiên, cÖ quan ITF ÇŠ nghÎ r¢ng "nên ÇÜa m¶t sÓ ít quân MÏ sang ViŒt Nam" Ç‹ giúp chánh phû VNCH chÓng låi quân phi‰n C¶ng. T°ng ThÓng Kennedy bác bÕ ÇŠ nghÎ này. Tuy nhiên, ông cÛng Çã tham khäo š ki‰n cûa các vÎ tܧng lãnh trong B¶ Tham MÜu Liên Quân (BTMLQ - Join Chiefs of Staff). Lå lùng thay, l©i ÇŠ nghÎ cûa BTMLQ cÛng giÓng phÀn nào nhÜ l©i ÇŠ nghÎ cûa cÖ quan ITF trܧc Çây: "N‰u chánh sách cûa Hoa Kÿ là muÓn bäo vŒ ñông Nam Á, thì cÀn phäi nên gºi quân MÏ sang ViŒt Nam" (Phillip Davison: Vietnam at War, tr.292). Tuy nhiên, T°ng ThÓng Kennedy cÛng chÜa có m¶t quy‰t ÇÎnh gÃp rút gì vŠ viŒc này. Ông muÓn có thêm nhiŠu th©i gian hÖn Ç‹ suy nghï.

Tháng 5, Phó T°ng ThÓng Hoa Kÿ, ông Lyndon B. Johnson sang ViŒt Nam Ç‹ vi‰ng thæm và thÄm ÇÎnh tình hình. Trong m¶t bu°i h†p ngày 12 tháng 5, ông Johnson có hÕi T°ng ThÓng DiŒm r¢ng VNCH có muÓn nhÆn s¿ giúp Ç« cûa Hoa Kÿ b¢ng cách cho phép Hoa Kÿ Ç° quân vào ViŒt Nam hay không. T°ng ThÓng DiŒm th£ng th¡n trä l©i ông chÃp nhÆn quân b¶ chi‰n Hoa Kÿ trên lãnh th° ViŒt Nam, nhÜng chÌ trong trÜ©ng h®p duy nhÃt là n‰u quân C¶ng Sän B¡c ViŒt (CSBV) mª cu¶c xâm læng Çåi quy mô vào lãnh th° cûa VNCH mà thôi. NhÜng ngoài trÜ©ng h®p Çó ra, ông DiŒm ch£ng bao gi© muÓn ngÜ©i MÏ mang quân vào ViŒt Nam Ç‹ chi‰n ÇÃu cä (Phillip Davison: Vietnam at War, tr.293).

Theo tài liŒu cûa Trung Tܧng Phillip Davison, cä hai vÎ T°ng ThÓng ÇÜÖng th©i John F. Kennedy và Ngô ñình DiŒm ÇŠu có chung m¶t chánh sách là không muÓn binh sï Hoa Kÿ chi‰n ÇÃu tåi ViŒt Nam. T°ng ThÓng Kennedy s® Hoa Kÿ së càng ngày càng lún sâu vào cu¶c chi‰n, và t°n thÃt sanh mång lính MÏ së càng ngày càng gia tæng. T°ng ThÓng DiŒm thì låi nghï khác. Ông chÌ muÓn dành cho nܧc ViŒt Nam C¶ng Hòa có ÇÜ®c m¶t nŠn móng Ƕc lÆp v§i chû quyŠn riêng tÜ. K‹ cä chû quyŠn trách nhiŒm trong cu¶c chi‰n chÓng C¶ng. Nói m¶t cách khác, T°ng ThÓng DiŒm nghï r¢ng viŒc Çánh låi quân CSBV Ç‹ bäo vŒ miŠn Nam ViŒt Nam së phäi là trách nhiŒm cûa m†i ngÜ©i công dân VNCH, chÙ không phäi là trách nhiŒm cûa nh»ng binh sï cûa bÃt cÙ m¶t ÇŒ tam quÓc gia nào khác.

Næm 1961 là m¶t næm v§i nhiŠu chuyŒn "ñông DÜÖng nhÙc ÇÀu" cho T°ng ThÓng Kennedy. Ông Çi tØ lÜ«ng l¿ ljn phân vân, ch£ng bi‰t làm th‰ nào Ç‹ Ç‹ giúp chánh phû VNCH chÓng låi quân C¶ng Sän m¶t cách h»u hiŒu mà khÕi phäi gºi quân MÏ sang ViŒt Nam. Tháng 10 næm Çó, T°ng ThÓng Kennedy cº m¶t phái Çoàn ngoåi giao sang ViŒt Nam. DÅn ÇÀu phái Çoàn là ông Maxwell Taylor, m¶t vÎ tܧng trong quân Ƕi, và cÛng là viên cÓ vÃn quân s¿ thân tín cûa T°ng ThÓng Kennedy.

Sau khi quan sát tình hình chính trÎ tåi Çây, ông Taylor Çã vi‰t m¶t bän phúc trình gºi ljn T°ng ThÓng Kennedy. Trong bän phúc trình, ông cho bi‰t tình hình chi‰n s¿ tåi ViŒt Nam hiŒn Çang tu¶t dÀn vào giai Çoån bÃp bên nguy hi‹m. Ông vi‰t, "ViŒc mang quân MÏ vào ViŒt Nam là m¶t viŒc làm có nhiŠu l®i hÖn håi. Tôi nghï r¢ng chánh sách cÙu giúp Nam ViŒt Nam cûa chúng ta së thÃt båi n‰u không có s¿ tham gia cûa quân Ƕi Hoa Kÿ" (Phillip Davison: Vietnam at War, tr.296). Và ông cÛng Çã xin T°ng ThÓng cung cÃp các loåi tr¿c thæng vÆn täi CH-21 Shawnee cho quân Ƕi Nam ViŒt Nam Ç‹ giúp Ç« thêm phÜÖng tiŒn thuyên chuy‹n binh sï ngoài chi‰n trÜ©ng.

Bän phúc trình cûa Tܧng Maxwell Taylor Çã không giúp gì ÇÜ®c cho T°ng ThÓng Kennedy trong viŒc quy‰t ÇÎnh "gºi hay không gºi" quân MÏ sang ViŒt Nam. Tuy nhiên, l©i ÇŠ nghÎ viŒn tr® các tr¿c thæng CH-21 thì không g¥p trª ngåi nào cä. ViŒc này Çã ÇÜ®c T°ng ThÓng chÃp thuÆn ngay. ñÓi v§i T°ng ThÓng Kennedy thì viŒc gºi lính MÏ sang ViŒt Nam Ç‹ chi‰n ÇÃu là m¶t viŒc không nên làm. NhÜng Ç‹ cÙu vãn tình hình, ông Çã chÃp thuÆn viŒc duy trì chánh sách "viŒn tr® nhÕ gi†t" các vÛ khí và cÓ vÃn quân s¿ cho Nam ViŒt Nam. Vào ngày 11.12.1961, chi‰c tàu vÆn täi cûa MÏ mang tên "USS Core" cÆp b‰n Saigon mang theo m¶t phÀn nào chánh sách viŒn tr® cûa T°ng ThÓng Kennedy. ñó là 33 chi‰c tr¿c thæng CH-21, m¶t vài phi cÖ T-28, và 400 nhân viên kÏ thuÆt.


Nh»ng S¿ KiŒn Quan Tr†ng Trong Næm
20 tháng 1 Ông John F. Kennedy tuyên thŒ nhÆm chÙc T°ng ThÓng Hoa Kÿ.
1 tháng 4 Khoäng 400 ngÜ©i tÃn công m¶t ngôi làng ª tÌnh Ki‰n Phong. Các binh sï Nam ViŒt Nam Çã kháng c¿ mãnh liŒt và ÇÄy lui cu¶c tÃn công này. Hai ngày sau Çó, trong m¶t trÆn Çánh tåi B‰n Cát gÀn Saigon, quân chánh phû tiêu diŒt 100 VC (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.50).
4 tháng 5 Trong m¶t cu¶c h†p báo, B¶ Trܪng Ngoåi Giao là ông Dean Rusk cho bi‰t l¿c lÜ®ng chû l¿c VC tåi miŠn Nam Çã gia tæng lên ljn 12,000 ngÜ©i, và có hÖn 3,000 ngÜ©i Çã bÎ h† b¡c cóc ho¥c gi‰t håi. Ông tuyên bÓ thêm Hoa Kÿ së cÓ g¡ng giÙp Ç« chánh phû Nam ViŒt Nam (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.51).
12 tháng 5 Phó T°ng ThÓng Lyndon Johnson vi‰ng thæm Nam ViŒt Nam. Sau khi h†p m¥t v§i T°ng ThÓng Ngô ñình DiŒm, ông Çã khen ng®i và nói r¢ng vÎ nguyên thû cûa nܧc VNCH là m¶t "Churchill cûa Á Châu". Ông Johnson có nh¡c ljn ÇŠ nghÎ ÇÜa quân b¶ chi‰n MÏ vào ViŒt Nam. NhÜng T°ng ThÓng DiŒm Çã tØ chÓi. Ông nói r¢ng Nam ViŒt Nam cÀn ljn s¿ giúp Ç« cûa quân Ƕi MÏ chÌ khi nào B¡c ViŒt mª m¶t cu¶c xâm læng Çåi quy mô (open invasion) mà thôi. Ngoài ra, ông DiŒm không muÓn lính MÏ sang ViŒt Nam chi‰n ÇÃu (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.51).
28 tháng 6 Trong m¶t cu¶c hành quân vào mÆt khu Tô Håp, Quân ñ¶i ViŒt Nam C¶ng Hòa (VNCH) Çã giao chi‰n v§i khoäng 1,500 VC, hå 200 tên, trong Çó có m¶t ThÜ®ng Tá (VÛ ñình Hoåt: ViŒt Nam Tôn Giáo Chính TrÎ Quan, tr.760).
16 tháng 7 Sau 6 ti‰ng ÇÒng hÒ giao chi‰n tåi xã MÏ Quš, tÌnh Ki‰n Phong, m¶t ti‹u Çoàn Nhäy Dù Çánh tan Ti‹u ñoàn 502 VC, hå 182 VC, b¡t sÓng 9, tÎch thâu 80 súng Çû loåi (VÛ ñình Hoåt: ViŒt Nam Tôn Giáo Chính TrÎ Quan, tr.761).
18 tháng 9 Ba (3) ti‹u Çoàn VC khoäng 1,000 ngÜ©i tÃn công thÎ xã Phܧc Bình (thu¶c tÌnh Phܧc Long) cách Saigon 90 km. LÜ®c lÜ®ng phòng thû thÎ xã chÌ gÒm 50 binh sï Dân VŒ nên không chÓng Ç« n°i (William Rust: Kennedy in Vietnam, p.37). Thi‰u Tá TÌnh Trܪng NguyÍn Minh MÅn, Phó TÌnh Trܪng NguyÍn Thành Ti‰t, cùng m¶t sÓ nhân viên hành chánh bÎ sát håi (VÛ ñình Hoåt: ViŒt Nam Tôn Giáo Chính TrÎ Quan, tr.761). Ngày hôm sau, Quân ñ¶i C¶ng Hòa tái chi‰m tÌnh lœ, hå 100 VC. Trong 2 ngày giao tranh, bên chánh phû có có 75 binh sï và thÜ©ng dân tº thÜÖng (Ray Bonds: The Vietnam War, tr.64).
12 tháng 5 Phó T°ng ThÓng Lyndon B. Johnson sang ViŒt Nam thæm vi‰ng và thÄm ÇÎnh tình hình chính trÎ. Ông Johnson hÕi T°ng ThÓng DiŒm có muÓn nhÆn s¿ giúp Ç« cûa Hoa Kÿ qua viŒc ÇÜa quân vào ViŒt Nam không. Ông DiŒm trä l©i r¢ng n‰u C¶ng Sän B¡c ViŒt công khai mª m¶t cu¶c xâm læng Çåi quy mô, thì ông DiŒm m§i chÃp nhÆn s¿ giúp Ç« cûa Hoa Kÿ qua viŒc ÇÜa quân b¶ chi‰n vào ViŒt Nam. Ngoài trÜ©ng h®p này, ông DiŒm không chÃp nhÆn viŒc Hoa Kÿ mang quân sang ViŒt Nam. (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.51).
18-24 tháng 10 Tܧng Maxwell Taylor vi‰ng thæm ViŒt Nam. Trong chuy‰n công du này ông ÇŠ nghÎ gºi tØ 6 ljn 8,000 quân MÏ sang Nam ViŒt Nam. T°ng ThÓng DiŒm tØ chÓi. Ông chÌ xin Hoa Kÿ viŒn tr® các phi cÖ, tr¿c thæng, chi‰n ÇÌnh, và xe vÆn täi quân Ƕi (John Bowman: Vietnam War Almanac, tr.53).
11 tháng 12 Chi‰c tàu vÆn täi USS Core cÆp b‰n Saigon, mang theo m¶t sÓ tr¿c thæng CH-21, phi cÖ T-28, cùng khoäng 400 cÓ vÃn quân s¿ do Hoa Kÿ viŒn tr® cho Nam ViŒt Nam.
22 tháng 12 M¶t Çoàn công-voa cûa Hoa Kÿ bÎ VC phøc kích gÀn xã ñÙc Hòa cách Saigon 20 km. Binh NhÃt B¶ Binh James Thomas Davis Çi vào lÎch sº. Anh là ngÜ©i lính MÏ ÇÀu tiên tº trÆn trong cu¶c chi‰n cûa Hoa Kÿ tåi ViŒt Nam (George Esper: The Eyewitness History of the Vietnam War 1961-1975, tr.3).
---
Liên ñ¶i NgÜ©i Nhái cûa Häi Quân VNCH lÀn ÇÀu tiên ÇÜ®c thành lÆp (ñiŒp MÏ Linh: Häi Quân ViŒt Nam C¶ng Hòa Ra KhÖi, tr.13).
---
Quân CSBV b¡t ÇÀu xuÃt hiŒn ª nhiŠu nÖi tåi chi‰n trÜ©ng miŠn Nam. Vào cuÓi næm này, l¿c lÜ®ng C¶ng Sän ª miŠn Nam ViŒt Nam Çã l§n månh lên ljn quân sÓ 25,000 ngÜ©i.
---
Trong næm 1961, có hÖn 1,400 gi§i chÙc chánh quyŠn cûa miŠn Nam ViŒt Nam Çã bÎ ViŒt C¶ng ám sát ho¥c thû tiêu (Phillip Davison: Vietnam at War, p.292).