 Jen W. Nguyeãn Cuoái naêm 1964, chieán tranh baét ñaàu lan traøn vaø buøng noå döõ doäi. Vieät Coäng (VC) mieàn Nam nhaän ñöôïc vieän trôï cuûa Coäng Saûn Baéc Vieät (CSBV) nhieàu hôn nhöõng naêm tröôùc. Boä ñoäi Baéc Vieät xaâm nhaäp mieàn Nam qua heä thoáng ñöôøng moøn Hoà Chí Minh (HCM) doïc haønh lang ranh giôùi tam bieân Vieät-Mieân-Laøo. Vôùi söï trôï giuùp veà vuõ khí vaø nhaân söï cuûa Baéc Vieät ngaøy caøng gia taêng, Vieät Coäng mieàn Nam tieáp tuïc gaây aùp löïc naëng neà vôùi nhöõng traän ñaùnh leân ñeán caáp trung ñoaøn. Caùc binh só Nam Vieät Nam tuy bò yeáu keùm veà quaân trang, nhöng söùc choáng traû cuûa hoï vaãn coøn raát maõnh lieät. Nhöng ngöôøi Myõ laïc quan vaø khoâng nhaän thaáy ñieàu naøy. Sau traän Bình Giaû vaøo cuoái naêm 1964, caùc giôùi chöùc quaân söï Hoa Kyø cho raèng ñaõ ñeán luùc phaûi ñöa quaân boä chieán vaøo mieàn Nam. Thaùng 3 naêm 1965, moät ñaïi ñôn vò daõ chieán Myõ ñoå boä taïi bôø bieån Ñaø Naüng. Hoï chính laø nhöõng binh só thuoäc Löõ Ñoaøn Expedition Brigade Thuûy Quaân Luïc Chieán (TQLC) Hoa Kyø. ÔÛ ñaây ta neân ñaët caâu hoûi vì sao Hoa Kyø quyeát ñònh ñöa quaân boä chieán vaøo Vieät Nam? Vaø vì sao laïi vaøo naêm 1965 nhöng laïi khoâng phaûi töø nhöõng naêm tröôùc ñoù. Caâu hoûi tuy ñôn giaûn, nhöng thaät khoâng deã tìm ñöôïc moät lôøi giaûi thích thoûa ñaùng. Trôû laïi thôøi ñieåm moät naêm tröôùc ñoù vaøo naêm 1964 khi VC baét ñaàu gia taêng möùc ñoä chieán tranh ôû mieàn Nam Vieät Nam, khoâng phaûi chæ nhöõng ñoàn boùt cuûa Quaân Ñoäi Vieät Nam Coäng Hoøa (VNCH) bò taán coâng maø thoâi. Ngöôïc laïi, nhöõng nôi ñoùng quaân cuûa caùc coá vaán Hoa Kyø cuõng khoâng thoaùt khoûi nhöõng cuoäc ñoät kích cuûa VC. Ñieån hình laø VC taán coâng caên cöù quaân söï cuûa Hoa Kyø ôû Kontum ngaøy 3.2.1964, vaø ñaùnh bieån ngöôøi vaøo traïi Löïc Löôïng Ñaëc Bieät ôû Nam Ñoàng ngaøy 6.7.1964. Roài ñeán vuï caùc chieán ñænh Baéc Vieät taán coâng khu truïc haïm (ship, destroyer type) cuûa Hoa Kyø treân bieån vaøo thaùng 8 naêm 1965, vaø ñaëc coâng VC ñaët chaát noå phaù huûy khaùch saïn Brinks, nôi truù nguï cuûa nhieàu quaân nhaân Hoa Kyø ôû Saigon. Vaø sau cuøng laø vuï VC môû traän ñaùnh khoác lieät ôû laøng Bình Giaû vaøo thaùng 12 cuoái naêm. Vì Hoa Kyø cho raèng cuoäc chieán choáng Coäng taïi mieàn Nam thaät söï ñang treân ñaø tuoät daàn rôi xuoáng hoá, vaø vì nghó raèng quaân ñoäi Nam Vieät Nam khoâng choáng noåi söï xaâm laêng cuûa Coäng Saûn Baéc Vieät (CSBV) neân nöôùc Myõ coù yù muoán xöû duïng löïc löôïng boä chieán ñeå tröïc tieáp ngaên caûn söï baønh tröôùng cuûa Coäng Saûn ôû mieàn Nam. Nhöng thaät söï thì Hoa Kyø khoâng muoán coâng khai phôi baøy chuû tröông naøy. Hoï sôï dö luaän quoác teá, hoï sôï dö luaän choáng chieán tranh taïi Myõ, vaø quan troïng hôn heát...hoï sôï Nga Soâ vaø Trung Coäng seõ coù phaûn öùng vaø tröïc tieáp gia nhaäp chieán. Vieäc naøy raát laø nguy hieåm vaø coù theå seõ ñöa ñeán theá chieán thöù 3. Naêm 1965, chaùnh phuû Hoa Kyø ñaõ baét ñaàu leo thang chieán tranh. Maùy bay Myõ doäi bom Baéc Vieät vaø trong khi ñoù thì caùc löïc löôïng luïc quaân baét ñaàu môû nhöõng cuoäc haønh quaân tìm vaø dieät (search and destroy) ôû mieàn Nam Vieät Nam. Chieán dòch doäi bom ñöôïc ñaët teân laø Rolling Thunder (Saám Seùt Cuoàn Cuoän) ñöôïc thöïc hieän ôû caû hai mieàn Nam Baéc. ÔÛ mieàn Baéc, caùc caên cöù quaân söï vaø caùc kho döï tröõ nhieân lieäu ñeàu laø nhöõng muïc tieâu cho caùc phi vuï doäi bom. ÔÛ mieàn Nam, nhöõng ñòa ñieåm khaû nghi cuûa quaân VC cuõng thöôøng xuyeân bò oanh taïc. Muïc ñích chaùnh cuûa Rolling Thunder laø seõ laøm cho Baéc Vieät bò daàn daø hao moøn ñeå hoï khoâng coøn khaû naêng vieän trôï cho quaân VC ôû mieàn Nam. Hoa Kyø khoâng muoán "1-2-3" ñaùnh moät traän ñeå ñôøi baèng caùch san baèng mieàn Baéc vôùi bom ñaïn phi cô. Hoï sôï neáu ñi quaù trôùn thì seõ gaëp phaûi phaûn öùng maïnh meõ cuûa Nga Soâ vaø Trung Coäng. Vaø hai cöôøng quoác Coäng Saûn naøy coù theå seõ nhaûy vaøo voøng chieán ra tay beânh vöïc cho gaõ ñaøn em Baéc Vieät Nam. Noãi sôï naøy cuûa chaùnh phuû Hoa Kyø cuõng ñuùng phaàn naøo. Vì ñoù laø kinh nghieäm maø chính hoï ñaõ hoïc hoûi ñöôïc trong traän chieán Nam Trieàu Tieân töø naêm 1950 ñeán 1953. Nhöng chieán dòch doäi bom Rolling Thunder ñaõ khoâng mang ñeán moät keát quaû toát ñeïp nhö ngöôøi Myõ mong muoán. Nhieàu cô sôû quaân söï cuûa Baéc Vieät bò ñaùnh saäp, nhieàu kho döï tröõ nhieân lieäu bò phaù huûy, nhieàu ñöôøng xaù vaø caàu coáng bò hö haïi, nhöng chaùnh phuû Haø Noäi vaãn ngoan coá vaø khoâng quan taâm ñeán noãi khoå cöïc cuøng cuûa ngöôøi daân mieàn Baéc. Bao nhieâu ngaân khoá ñeàu ñöôïc duøng vaøo vieäc vieän trôï cho quaân VC ôû mieàn Nam. Teä haïi hôn nöõa, sau moät thôøi gian bò oanh taïc, chaùnh phuû Haø Noäi ñaõ di chuyeån caùc kho vuõ khí cuøng vaät lieäu quan troïng ñeán nhöõng vuøng ñoâng ñuùc daân cö. Lôïi duïng loøng nhaân ñaïo cuûa Hoa Kyø vôùi chuû tröông khoâng neùm bom vaøo nhöõng nôi coù daân laønh cö nguï, chaùnh phuû Haø Noäi ñaõ maëc nhieân baùn reû maïng soáng cuûa daân laønh ñeå tieáp tuïc theo ñuoåi coâng cuoäc xaâm löôïc mieàn Nam. Nhöng chieán dòch Rolling Thunder bò thaát baïi khoâng phaûi chæ vì lyù do quaân Coäng Saûn mieàn Baéc laø haïng ngöôøi "gioûi ñoøn gaùnh chòu ñaám aên xoâi". Moät trong nhöõng nguyeân nhaân chaùnh laøm suy yeáu chieán dòch doäi bom naøy chính laø chuû tröông doäi bom giôùi haïn cuûa Hoa Kyø. Caùc giôùi chöùc quaân söï taïi Hoa Thònh Ñoán (Washington D.C.) ñaõ chia thaønh 2 phe. Moät phe uûng hoä vieäc doäi bom maïnh meõ ñeå mau leï keát thuùc chieán tranh, coøn phe kia thì chuû tröông "vöøa ñaùnh vöøa ñaøm", töùc laø doäi bom ti tí ñeå cho Haø Noäi thaám ñoøn roài boø vaøo baøn hoäi nghò. Phe uûng hoä chaùnh saùch maïnh meõ doäi bom goàm Ñaïi Töôùng William C. Westmoreland (toång tö leänh löïc löôïng Hoa Kyø taïi Vieät Nam) vaø Ñoâ Ñoác Haûi Quaân Ulysses S. Grant Sharp (toång tö leänh löïc löôïng Hoa Kyø taïi Thaùi Bình Döông). Coøn phía choáng ñoái thì coù Boä Tröôûng Quoác Phoøng, oâng Robert S. McNamara, vaø John McNaughton, Phuï Taù Quoác Phoøng veà An Ninh Quoác Teá (Assistant Secretary of Defense for International Security Affairs). Ñaïi Töôùng Westmoreland vaø Ñoâ Ñoác Sharp ñeàu coù moät chuû tröông thaúng thaén vaø roõ raøng: Phaûi ñaùnh nhanh, ñaùnh maïnh, vaø ñaùnh ngay vaøo yeáu huyeät cuûa Haø Noäi. Vaø chính vì hoï laø nhöõng quaân nhaân coù maët treân chieán tröôøng, am töôøng moïi vieäc, neân hoï ñaõ coù moät nhaän xeùt raát hôïp tình hôïp theá vôùi thôøi cô quaân söï. Nhöng trong khi ñoù caùc oâng McNamara, John McNaughton, cuøng nhieàu giôùi chöùc daân söï khaùc ñaõ khoâng coù maët taïi chieán tröôøng Vieät Nam maø laïi coù quyeàn quyeát ñònh choïn löïa muïc tieâu ñeå doäi bom. Teä haïi hôn nöõa, nhoùm ngöôøi naøy thuoäc theá heä lôùn leân sau thôøi chieán (sau Ñeä Nhò Theá Chieán) thì laøm theá naøo hoï laïi saùnh ñöôïc vôùi nhöõng quaân nhaân ñaày aép kinh nghieäm nhö Ñoâ Ñoác Sharp hoaëc laø Ñaïi Töôùng Westmoreland? Do ñoù haàu nhö taát caû caùc caùc giôùi chöùc "vöøa ñaùnh vöøa ñaøm" ôû Washington ñeàu coù chung moät noãi sôï laø neáu Haø Noäi aên bom ñaïn quaù nhieàu thì khoâng chöøng Trung Coäng seõ tröïc tieáp nhaûy vaøo voøng chieán. Vaø neáu nhö theá thì ngöôøi Myõ seõ raát khoù maø daønh phaàn thaéng ñöôïc trong cuoäc chieán ôû Vieät Nam. Trong quyeån Vietnam At War, Trung Töôùng Phillip Davison coù moät nhaän ñònh roõ raøng veà vieäc naøy. OÂng vieát: "Söï suy ñoaùn cuûa hai oâng "M" (yù noùi McNamara vaø McNaughton) ñeàu khoâng thoaùt khoûi moät noãi sôï seät laø Trung Coäng seõ can thieäp trong tröôøng hôïp caùc cô sôû quan troïng cuûa Baéc Vieät bò chieán dòch doäi bom tieâu huûy. Caû hai oâng ñeàu khoâng muoán khai trieån chieán dòch Rolling Thunder, hoaëc gia taêng möùc ñoä doäi bom, caû hai ngöôøi ai cuõng ñeàu muoán gieát cheát chieán dòch naøy" (Phillip Davison: Vietnam At War, tr.389). Trong taäp taøi lieäu Vietnam The War In The Air cuûa Rene Francillon, taùc giaû vieát nhö sau veà söï thaát baïi cuûa chieán dòch Rolling Thunder: "Khi chieán dòch Rolling Thunder baét ñaàu, caùc muïc tieâu...ñeàu do Hoa Thònh Ñoán chæ ñònh, vaø taát caû ñeàu naèm trong moät danh saùnh 94 muïc tieâu ñaõ ñöôïc löïa choï saün, nhöõng leänh oanh taïc vaø con soá phi vuï ñöôïc pheùp xöû duïng seõ ñöôïc thoâng baùo cho caùc caáp chæ huy (taïi chieán tröôøng Vieät Nam) sau. Vì leõ ñoù, chieán dòch doäi bom khoâng ñöôïc thi haønh ñuùng möùc ñoä, vaø caùc phi coâng Khoâng Quaân vaø Haûi Quaân Hoa Kyø ñaõ phaûi chieán ñaáu vôùi moät tay, neáu khoâng muoán noùi laø caû hai tay, troùi quaëp ôû sau löng hoï" (Rene Francillon: Vietnam The War in the Air, tr.46). Trong khoaûng thôøi gian töø ñaàu naêm 1965 cho ñeán gaàn cuoái naêm 1968, coù taát caû 300,000 phi vuï oanh taïc ñaõ ñöôïc xöû duïng cho chieán dòch Rolling Thunder. Trong ñoù coù 860,000 taán bom ñaõ ñöôïc thaû vaø heát thaûy laø 922 phi cô cuûa Hoa Kyø bò baén rôùt (Mallar Press: NAM - The Vietnam Experience 1965-75, tr.80). Chieán dòch doäi bom tröôøng kyø keùo daøi gaàn 4 naêm tröôøng naøy ñaõ khoâng ñuû maïnh ñeå ñaùnh cho Baéc Vieät ngaõ quî. Chaùnh phuû Haø Noäi tieáp tuïc chòu ñöïng ñeå theo ñuoåi coâng cuoäc xaâm laêng mieàn Nam. Roài cuoäc chieán keùo daøi nhieàu naêm sau ñoù. Hoa Kyø daàn daø bò ñuoái söùc vì hao toån quaù nhieàu. Ñeán khi cuoäc chieán keát thuùc, dö luaän theá giôùi taëng cho Hoa Kyø moät caâu hoûi chua nhö me: "taïi sao caùc oâng ñaõ thua ôû Vieät Nam"? Naêm 1965 cuõng laø moät thôøi ñieåm noùng boûng cuûa chieán tranh. Nhieàu traän ñaùnh döõ doäi xaûy ra treân 4 Vuøng Chieán Thuaät. Vaøo thaùng 2, caên cöù (Camp) Holloway cuûa Hoa Kyø gaàn Pleiku bò taán coâng. Ñeán thaùng 6, quaän lî Ñoàng Xoaøi bò traøn ngaäp. Qua thaùng 8, traïi Löïc Löôïng Ñaëc Bieät (LLÑB) taïi Ñöùc Cô bò ñaùnh bieån ngöôøi. Roài giöõa thaùng 10, moät traïi LLÑB khaùc taïi Pleime bò coâng kích. Sau traän Pleime, moät chieán dòch haønh quaân ñöôïc môû roäng taïi thung luõng Ia-Drang (gaàn Pleime) ñeå caøn queùt taøn quaân Coäng Saûn (sau traän Pleime) vaøo khoaûng cuoái thaùng 10. Ñaây cuõng laø moät chieán dòch vó ñaïi cuûa löïc löôïng lieân quaân Myõ vaø VNCH. Ñaây laø laàn ñaàu tieân quaân ñoäi Hoa Kyø môû cuoäc haønh quaân ôû caáp sö ñoaøn vôùi söï yeåm trôï cuûa haøng traêm phi cô, tröïc thaêng, vaø caû phaùo ñaøi B-52 khoâng yeåm. Do ñoù, danh töø "Myõ hoùa chieán tranh" ñaõ ñöôïc ghi nhaän ngay ôû thôøi ñieåm naøy. Töø ñoù veà sau, naêm 1965 ñöôïc coi nhö laø naêm ñaàu tieân nöôùc Myõ bò loâi cuoán saâu vaøo cuoäc chieán.
 
|
